تا حالا فکر کردین که چرا گاهی اطلاعاتی که خیلی سخت مطالعهشون کردیم، بهراحتی از یادمون میرن؟! عجیب به نظر میاد، اما فراموشی، در واقع یه دوست خیلی خوب برای مغز ماست. امروز میخوام با شما دربارۀ دو تکنیک جالب صحبت کنم که به کمکشون میتونین اطلاعات رو بهتر به خاطر بسپارین:
- Spaced Repetition
- Active Recall
بچههایی که تو بوتکمپ کرو.کد.یل یک یا دو بودن، خیلی خوب باهاشون آشنا هستن!
بیا با هم ببینیم چطور این روشها باعث میشن یادگیری به یه تجربه هیجانانگیز و موثر تبدیل بشه!
فرآیند یادگیری
قبل از اینکه بریم سراغ اصل مطلب، باید فرآیند عادی یادگیری رو خوب بشناسیم. در فرآیند یادگیری عادی، معمولاً اطلاعاتی که مطالعه میکنیم، تو حافظه کوتاهمدت ثبت میشن، اما بدون مرور و مکث عمیق، این اطلاعات خیلی سریع میتونن از ذهنمون محو بشن، به بیان دیگه، وقتی فقط یکبار مطلبی رو مطالعه میکنی، مغز بهطور طبیعی اون رو به حافظه بلندمدت منتقل نمیکنه و جزئیات اون مبهم باقی میمونن.
اما اگه این قدرت فراموشی رو بهنفع خودمون استفاده کنیم چی؟! تو این وبلاگ میخوایم دربارۀ همین صحبت کنیم که یادگیری با فراموشی، با بهرهگیری از تکنیکهایی مثل مرور در فواصل زمانی (Spaced Repetition) و بازیابی فعال (Active Recall)، چجوری کار میکنه!
یادگیری از طریق فراموشی
شاید باور نکنین، ولی وقتی اطلاعات از یادمون میرن، مغزمون داره برای نگهداشتن اطلاعات مهم یه فیلتر طبیعی میسازه. یعنی اطلاعات اضافی کنار میرن و فقط اونایی که واقعا به درد میخورن در حافظه میمونن. این پایه یادگیری مؤثره! وقتی ما مطالب رو در فواصل مناسب مرور میکنیم، مغزمون با استفاده از قدرت فراموشی، اون رو از حافظه کوتاهمدت به حافظه بلندمدت منتقل میکنه.
Spaced Repetition: هنر مرور در زمانهای مختلف
به زبون ساده، Spaced Repetition یعنی مرور مطالب در فواصل زمانی مشخص و رو به افزایش. مثلا وقتی یه مطلب جدید یاد میگیریم، اولش بعد از یک روز مرور میکنیم، بعد یک هفته، بعد یک ماه و اینطوری اطلاعات به مرور تثبیت میشن.
با این روش اطلاعات به حافظه بلندمدت میرن! وقتی هر چند وقت یکبار مطالب رو مرور میکنیم، اطلاعات حسابی تو ذهنمون جا میگیرن.
چندتا ترفند کاربردی
- برنامهریزی مرور: یه تقویم یا برنامه زمانبندی داشته باشید تا هر مطلب رو در زمان مناسب مرور کنید.
- خلاصهنویسی: بعد از درس، خلاصهای از مطالب بنویسید تا مرور کردن براتون راحتتر بشه.
Active Recall: فعالانه به یاد بیار!
Active Recall یعنی به جای اینکه فقط مطلب رو بخونی و مرور کنی، خودت از خودت بپرسی: «این مطلب چی بوده؟» یا «چطوری میتونم این مفهوم رو برای بقیه توضیح بدم؟». این کار باعث میشه اطلاعات عمیقتر تو ذهن بمونه.
مراحل اصلی روش Active Recall
- در حین مطالعه: بعد از مطالعه هر بخش، با خودت خلاصهای ازش بگو.
- آزمونهای سریع: بعد از یادگیری، یه سری سوال از خودت بپرس یا از دوستات سوال بگیر.
- گروههای مطالعه: با همکلاسیهات جلسهای برگزار کنین و هر کسی بخشی از مطالب رو توضیح بده؛ اینطوری همه از هم یاد میگیرن.
ابزارهای کمکی
- فلشکارتها: از اپلیکیشنهایی مثل Anki استفاده کنید تا سوالات و پاسخهای مهم رو تمرین کنید.
- یادداشتبرداری: پس از هر درس، یه خلاصهی کوتاه بنویسید و بعد از مدتی بخونید.
ترکیب دو تکنیک: یادگیری هوشمندانه با مرور و بازیابی فعال
یه راه عالی برای موفقیت در یادگیری، ترکیب Spaced Repetition و Active Recallهست. مثلاً:
- فلشکارتهای هوشمند: تنظیم مرورها طبق برنامهی زمانی (Spaced Repetition) و استفاده از سوالهای Active Recall در هر مرور.
- جلسات گروهی: جلسات کوتاه گروهی برگزار کنین که در اونها به کمک همدیگه، مفاهیم رو بازگو کنین و سوال بپرسین.
چرا این روشها برای شما مفیدن؟
- تقویت حافظه: این روشها باعث میشن اطلاعات به شکل عمیقتری تو حافظه ثبت بشه.
- کاهش اضطراب: وقتی میدونین که هر مطالبی که یاد میگیرین، با مرور و یادآوری فعال تثبیت میشه، احساس اطمینان بیشتری پیدا میکنین.
- بهبود عملکرد در امتحانات: یادگیری به این شکل باعث میشه مطالب رو بهتر به خاطر بسپارین و تو آزمونهاتون نمرههای بهتری بگیرین.
- توسعهی مهارتهای تفکری: این روشها به شما کمک میکنن تا از شیوهی سادهی خوندن، به شیوهای فعال و مشارکتی تو یادگیری مهاجرت کنین!
نتیجهگیری: فراموشی رو دوست داشته باشین!
ممکنه شنیدن کلمهی «فراموشی» اولش حس منفی بهتون بده، ولی در واقع این فرایند به مغز شما کمک میکنه تا اطلاعات مهم رو انتخاب کنه و نگه داره. با استفاده از تکنیکهایSpaced Repetition و Active Recall، شما میتونین از قدرت فراموشی بهره ببرین و یادگیری رو به یه تجربهی عمیق، جذاب و هوشمندانه تبدیل کنین.
قول و قرارمون که یادتونه؟! «هر روز کمی بیشتر…»
هر روز کمی بیشتر یاد بگیرین، اطلاعات رو با هوشمندی مرور کنین و به خاطر بسپارین. فراموشی در واقع دوست ماست!